Powstania śląskie i plebiscyt w pieśniach ze zbiorów prof. Adolfa Dygacza (PDF 1,56 MB)

Abstrakt

Artykuł poświęcono pieśniom ludowym z czasów powstań śląskich
i plebiscytu, zgromadzonym przez prof. Adolfa Dygacza – etnomuzykologa, folklorystę i publicystę. Teksty utworów powstawały spontanicznie w latach 1919–1922 i śpiewane były do ogólnie znanych
melodii. Drukowano je w czasopismach (zwłaszcza „Powstańcu”
i „Kocyndrze”), śpiewnikach (w 1921 roku ukazały się: Śpiewnik
powstańczy Jana Eichorna oraz Pieśni powstańców górnośląskich
Jana Rzymełki) i ulotkach. Stanowią dziś ważny dokument minionej
epoki i świadectwo ówczesnych nastrojów społecznych.
Główną część artykułu zajmuje charakterystyka ośmiu pieśni ludowych, zamieszczonych na wydanej przez autora płycie Nadstawcie
ucha, kochani ludkowie. Wśród nich znalazła się ballada Kajze mi sie
podzioł moj synocek miły?, wykorzystana w jednej z symfonii Henryka Mikołaja Góreckiego oraz w filmie Kazimierza Kutza Sól ziemi czarnej.